SUY GIẢM MIỄN DỊCH Ở BỆNH NHÂN MẮC UNG THƯ
1. Vai trò của hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch có vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người. Với cấu trúc bao gồm các biểu mô, tế vào, một số cơ quan. Hệ miễn dịch giúp cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, ký sinh trùng,...
Khi cơ thể có hệ miễn dịch kém, khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh suy giảm. Cơ thể dễ mắc bệnh và có nguy cơ tử vong cao hơn.
Hệ thống miễn dịch có ở khắp mọi nơi trên cơ thể con người. Ở trong da, niêm mạc, dịch nhầy, tế bào bạch cầu, cơ quan và mô hệ bạch huyết,...
Ở cơ thể con người, có hai loại miễn dịch là miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch dịch thu.
- Miễn dịch bẩm sinh là hệ thống miễn dịch có ở trong cơ thể từ khi được sinh ra. Bao gồm da, niêm mạc và màng nhầy. Các bộ phận này giúp ngăn chặn và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài.
- Miễn dịch dịch thu bao gồm miễn dịch chủ động và miễn dịch thụ động. Miễn dịch chủ động hình thành sau khi cơ thể được tiêm vaccine hoặc nhiễm bệnh. Miễn dịch thụ động là loại miễn dịch có được khi nhận kháng thể từ một cơ thể khác đã có miễn dịch chủ động.
2. Bệnh ung thư có ảnh hưởng thế nào đến hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch có cơ chế giúp cho cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Khi mắc bệnh ung thư có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu trầm trọng. Bởi hệ miễn dịch có khả năng chống lại ung thư.
Ngoài ra, các phương pháp trong điều trị ung thư làm cho hệ miễn dịch yếu đi. Bản chất của các phương pháp này là tiêu diệt các tế bào ung thư, đồng thời ảnh hưởng lên hệ thống miễn dịch.
a. Ung thư trực tiếp làm suy giảm hệ miễn dịch
Ung thư khi di căn vào tủy xương sẽ làm cho hệ miễn dịch suy yếu. Do các tế bào máu chống lại sự nhiễm trùng được tạo ra từ tủy xương. Lúc này tủy xương bị phá hủy, không thể tạo ra lượng tế bào máu đủ cho cơ thể.
Tế bào ung thư có thể khiến cho các tế bào miễn dịch không thể nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư.
b. Các phương pháp điều trị ung thư làm suy giảm hệ miễn dịch
Các phương pháp điều trị ung thư như: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, steroid liều cao,... có thể tạm thời làm cho hệ miễn dịch suy yếu. Nguyên nhân là do các phương pháp này làm giảm lượng tế bào bạch cầu được sinh ra từ tủy xương.
Phẫu thuật ảnh hưởng đến các mô da, niêm mạc, lượng máu trong cơ thể có thể bị mất khi phẫu thuật. Vết thương do phẫu thuật có thể dễ bị nhiễm trùng. Vì vậy hệ miễn dịch cũng bị suy yếu sau phẫu thuật.
Hóa trị gây giảm lượng bạch cầu trong máu, tế bào bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Hóa trị là việc sử dụng các loại thuốc chống ung thư để tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên, hóa trị cũng tiêu diệt các tế bào khác, trong đó có bạch cầu. Khi lượng bạch cầu suy giảm, cơ thể dễ gặp phải nhiễm trùng hơn.
Xạ trị cũng là một nguyên nhân gây suy giảm hệ miễn dịch. Mức độ ảnh hưởng của xạ trị dựa vào: liều xạ, lịch xạ, trường xạ, kết hợp hóa trị,...
Ngoài ra, các phương pháp điều trị khác như liệu pháp miễn dịch, ghép tế bào gốc cũng có thể làm cho hệ miễn dịch suy yếu.
c. Bệnh nhân ung thư dinh dưỡng kém
Các bệnh nhân mắc một số loại ung thư như hệ tiêu hóa, vùng miệng và họng có thể gặp tình trạng dinh dưỡng kém, dẫn đến thiếu các khoáng chất, protein, vitamin,...
Các bệnh nhân ung thư có thể gặp tình trạng chán ăn, buồn nôn. Ngoài ra các tế bào ung thư cũng hấp thụ các chất dinh dưỡng khiến các tế bào bình thường không được cung cấp đủ.
3. Tăng cường hệ miễn dịch cho bệnh nhân ung thư
Có nhiều cách để tăng cường hệ miễn dịch cho bệnh nhân ung thư. Có thể tăng cường thông qua đường ăn uống hoặc các thực phẩm bổ sung.
a. Tăng cường hệ miễn dịch qua đường ăn uống
Người mắc bệnh ung thư cần bổ sung các thực phẩm từ thiên nhiên chứa nhiều chất oxy hóa và chống viêm.
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, bên cạnh đó nó cũng kích bạch cầu phát triển và tăng kháng thể. Các thực phẩm chứa nhiều vitamin C bao gồm: trái cây họ cam, quýt, dâu tây, cà chua,...
Các loại thực phẩm có tác dụng ngăn ngừa ung thư và tăng cường đề kháng cho cơ thể như: bông cải xanh, súp lơ trắng, hành tây, cải xoăn, tỏi,...
Bổ sung đủ protein cho cơ thể. Nên bổ sung protein đến từ thực vật và động vật một cách lành mạnh. Các protein có tác dụng xây dựng tế bào, cung cấp dinh dưỡng cho các mô.
Bổ sung chất xơ, các loại vitamin khác từ rau củ và trái cây.
b. Chế độ sinh hoạt lành mạnh, khoa học
Tập thể dục thường xuyên giúp tăng sức đề kháng, giúp hệ miễn dịch được cải thiện tốt hơn. Đối với người bệnh thì có thể tập những bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe.
Kiểm soát sự căng thẳng là một cách tránh sự ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Bởi stress có ảnh hưởng trực tiếp đến hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa và các cơ quan khác.Các phương pháp giúp giảm stress có thể áp dụng: thiền định, ngủ, mát xa, yoga, nghe nhạc, đọc sách,...
Thường xuyên vệ sinh tay, miệng giúp tránh tiếp xúc với những vi khuẩn, virus, chất gây hại,...
c. Sử dụng thuốc tăng cường miễn dịch
Bệnh nhân mắc ung thư có thể sử dụng các loại sản phẩm hỗ trợ tăng cường miễn dịch cho cơ thể. Các sản phẩm tăng cường đề kháng có thể giúp cho các tế bào miễn dịch tiêu diệt và chống lại tế bào ung thư.
Các loại thuốc tăng cường miễn dịch có thể là vaccine chủ động và thuốc tăng đề kháng chứa: interferon (cytokin tự nhiên), vitamin, dược thảo, khoáng chất,...
Các chất có trong thuốc tăng cường miễn dịch có công dụng vừa hỗ trợ điều trị, vừa giúp phòng ngừa ung thư và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại
Xem thêm: Cách tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên hiệu quả nhất