HỆ MIỄN DỊCH BẨM SINH CỦA BÉ CÓ ĐƯỢC TỪ ĐÂU?

Miễn dịch là một hệ thống khiên chắn bảo vệ sức khỏe trước các tác nhân gây hại như vi khuẩn, vi rút, nấm bệnh,... và các chất độc hại từ môi trường. Hệ miễn dịch được hình thành và phát triển trong suốt đường đời của người từ khi còn trong bụng mẹ đến khi già đi. Hệ miễn dịch sơ khai nhất chính là hệ miễn dịch bẩm sinh ở trẻ nhỏ, hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về miễn dịch bẩm sinh và đồng thời làm rõ miễn dịch bẩm sinh có được từ đâu nhé!

Miễn dịch bẩm sinh là gì?

Miễn dịch bẩm sinh là một loại miễn dịch nền tảng, xuất hiện đầu tiên ở trẻ từ khi sinh ra. Loại miễn dịch này hình thành sẵn trong cơ thể trẻ nhỏ chủ yếu từ dòng kháng thể truyền từ mẹ sang bé qua nhau thai kết hợp với hàm lượng IgA từ sữa mẹ. 

Hệ miễn dịch bẩm sinh tuy có sức mạnh rất lớn chống lại bệnh tật nhưng lại có thời gian tồn tại rất ngắn. Thông thường, miễn dịch bẩm sinh ở trẻ chỉ phát huy vai trò chống bệnh tật trong 6 tháng đầu đời của trẻ, thời gian về sau chức năng miễn dịch này sẽ suy giảm nhanh chóng và cần phải tăng cường xây dựng các loại miễn dịch khác của cơ thể như miễn dịch thích ứng, miễn dịch thụ động.

Vai trò của miễn dịch bẩm sinh đối với trẻ nhỏ là rất lớn, khi mới sinh ra trẻ nhỏ bị thay đổi môi trường sống, đối mặt với vô số tác nhân gây bệnh mới, chính hệ thống miễn dịch bẩm sinh đầu đời phát huy tác dụng bảo vệ cơ thể tuyệt đối để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Trong nhiều trường hợp trẻ mới sinh ra bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh rất dễ mắc các bệnh viêm nhiễm trên da, trên đường tiêu hóa và hô hấp, bệnh xuất hiện trên trẻ sơ sinh có nguy hại lớn đến tính mạng. 

Miễn dịch bẩm sinh của bé có được từ đâu?

Miễn dịch bẩm sinh của bé có được từ sự di truyền kháng thể từ mẹ sang con theo 2 con đường.

Thứ nhất, trong những tháng cuối thai kỳ kháng thể từ mẹ sẽ được truyền sang con theo đường nhau thai, lượng kháng thể này tương đồng với kháng thể trên cơ thể người mẹ, do đó sức khỏe của mẹ trong những tháng cuối thai kỳ quyết định rất lớn đến sức khỏe miễn dịch bẩm sinh của trẻ nhỏ. Ngoài ra, do kháng thể bẩm sinh chỉ được di truyền ở những tháng cuối thai kỳ nên những em bé sinh non, sinh thiếu tháng thường nhận được rất ít dòng kháng thể từ mẹ, cũng do đó mà em bé thường yếu ớt, xanh sao, dễ mắc bệnh. 

Thứ 2, sau khi sinh ra, em bé sẽ nhận hoàn toàn kháng thể, IgA và các dưỡng chất từ sữa mẹ. Mẹ bầu cung cấp nguồn chất nuôi dưỡng hệ miễn dịch bẩm sinh cho trẻ thông qua tuyến sữa trong khoảng 6 tháng đầu sau sinh, khoảng thời gian sau đó lượng kháng thể trong sữa sẽ mất dần đi và không đủ để duy trì sức đề kháng của hệ miễn dịch bẩm sinh cho trẻ nữa. Chính vì tầm quan trọng của sữa mẹ trong khoảng thời gian đầu sau sinh nên các chuyên gia y tế luôn khuyến cáo rằng trẻ nhỏ cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Nếu không được bú mẹ, lượng kháng thể bẩm sinh của bé sẽ mất đi và dễ nhiễm bệnh hơn. 

Cách tăng cường miễn dịch bẩm sinh cho trẻ nhỏ

Miễn dịch bẩm sinh ở trẻ nhỏ chủ yếu được hình thành bởi nguồn dinh dưỡng từ người mẹ, cho nên để tăng cường miễn dịch bẩm sinh cho trẻ cần chú ý chăm sóc và bổ sung dinh dưỡng cho người ngay từ đầu thai kỳ và cả khoảng thời gian sau sinh. Người mẹ cần chủ động tăng cường hệ miễn dịch toàn diện của mình bằng cách bổ sung đầy đủ các vitamin, khoáng chất qua thực phẩm ăn uống hằng ngày hoặc các loại viên uống hỗ trợ khác.

Nhóm vitamin và khoáng chất cần chú ý như:

• Vitamin C: Có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe miễn dịch, một số loại thực phẩm rất giàu vitamin C như: cam, bưởi, ổi, ớt chuông…
• Vitamin A: Có trong một số thực phẩm như cà rốt, khoai lang, khoai tây, xoài chín…
• Kẽm: Người mẹ có thể bổ sung kẽm từ thịt bò, các loại hải sản hoặc từ các viên uống chức năng 
• Sắt: Sắt giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu máu, giảm tắc nghẽn máu đồng thời tăng cường sức đề kháng trong toàn bộ thai kỳ. Sắt có nhiều trong các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt trâu, các loại đậu…

Người mẹ nên tích cực sử dụng các loại thực phẩm có chứa lợi khuẩn như sữa  chua, natto, yến mạch và một số đồ ăn lên men khác.

Trong quá trình lựa chọn thực phẩm, chỉ nên sử dụng thực phẩm hữu cơ, nói không với thực phẩm bẩn, thực phẩm chứa chất kích thích tăng trưởng… Đồ ăn phải tự chế biến tại nhà, không nên sử dụng đồ đóng hộp, chế biến sẵn. 

Ngoài chế độ dinh dưỡng người mẹ cần chú ý một số thói quen sinh hoạt hàng ngày như:

• Đảm bảo tinh thần vui vẻ, lạc quan, hạn chế căng thẳng
• Ngủ đủ giấc, thực hiện giấc ngủ khoa học
• Loại bỏ hoàn toàn các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
• Tập luyện nhẹ nhàng
• Chú ý cho con nhỏ bú mẹ lần đầu sớm nhất trước 24 giờ sau sinh và nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu 

Hệ miễn dịch bẩm sinh của bé có được hoàn toàn từ người mẹ, do đó để nâng cao sức khỏe miễn dịch bẩm sinh ở trẻ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt phù hợp cho người mẹ, đảm bảo sức khỏe miễn dịch ở mẹ tốt nhất.