ĐIỂM DANH CÁC BỆNH LÂY LAN QUA ĐƯỜNG HÔ HẤP
Con người thường bị lây nhiễm bệnh tật qua một số con đường như đường tiêu hóa, đường máu, đường quan hệ tình dục và đường hô hấp. Trong đó, danh sách bệnh lý lây nhiễm qua đường hô hấp chiếm phần lớn các bệnh truyền nhiễm ở người. Vậy những căn bệnh nào lây lan qua đường hô hấp? Tại sao chúng ta lại sẽ dễ bị lây nhiễm mầm bệnh qua con đường này? Hãy đọc ngay bài viết dưới đây của Pharma Plus nhé!
Một số thông tin cơ bản về hô hấp ở người
Hô hấp là một hệ cơ quan vô cùng quan trọng đối với sự sống của con người, hệ có vai trò tham gia duy trì sự sống của tất cả các tế bào và có liên quan mật thiết đến khả năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.
Hô hấp là quá trình vận chuyển khí oxy vào trong cơ thể làm oxi hóa các chất trong tế bào làm giải phóng năng lượng và đồng thời đào thải khí CO2 ra ngoài môi trường. Hệ hô hấp được chia thành 2 phần bao gồm hệ hô hấp trên và hệ hô hấp dưới.
Hệ hô hấp trên bao gồm các cơ quan chính như:
- Mũi: là cơ quan ngoài cùng có chức năng dẫn khí, làm ấm và lọc sạch bớt không khí trước khi vào sâu trong hệ hô hấp
- Hầu: Bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài
- Thanh quản: Chức năng chính là phát âm do luồng khí tác động lên các dây thanh quản tạo ra âm thanh
Hệ hô hấp dưới gồm các cơ quan chính là:
- Khí quản: Chức năng dẫn truyền khí đồng thời điều hòa lượng khí đi vào phổi, làm gia tăng cường độ trao đổi khí ở phổi
- Phế quản: Dẫn truyền khí, lọc khí trước khi đưa vào các cơ quan sau
- Phế nang: Co bóp giúp chứa hoặc đẩy không khí ra ngoài
- Phổi: Đẩy khí oxy đến các tế bào máu nuôi cơ thể đồng thời loại bỏ khí CO2 ra khỏi đường thở
Vì sao con người dễ bị lây nhiễm bệnh qua đường hô hấp
Nói tới khả năng truyền nhiễm bệnh tật, người ta sẽ nhắc ngay tới các bệnh lây lan qua đường hô hấp bởi vì tốc độ và mức lây lan nhanh chóng của chúng. Bệnh tật dễ dàng lâu chéo từ người sang người qua đường hô hấp bởi những lý do sau đây:
- Đặc tính tác nhân gây bệnh là các loại vi rút, vi khuẩn có khả năng tồn tại lơ lửng trong không khí quanh môi trường sống của con người
- Do con người mỗi khi nói chuyện, hắt hơi hay ho đều tiết ra một lượng vi khuẩn rất lớn có thể bám lên vật chủ mới và gây bệnh cho những người xung quanh
- Các tác nhân gây bệnh qua đường hô hấp có khả năng xâm nhập vào cơ thể người bệnh mới rất nhanh thông qua đường mũi và miệng
- Mỗi ngày con người tiếp xúc chéo giữ rất nhiều người với nhau , làm tăng khả năng lây lan trên cộng đồng
- Đường hô hấp là môi trường có sức đề kháng khá kém, dễ chịu tác động từ môi trường do đó tạo môi trường thích hợp cho vi khuẩn lây bệnh ẩn nấp và phát triển.
Một số bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp và các biểu hiện của bệnh
Tất cả các bệnh kể dưới đây đều có khả năng lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các tác nhân gây bệnh như vi rút, vi khuẩn từ người nhiễm bệnh. Các tiếp xúc có thể là nói chuyện, cười đùa, ăn uống chung với cự ly gần hoặc hít phải không khí có chứa mầm bệnh cho người bệnh phát tán ra môi trường.
Bệnh cảm cúm
Cảm cúm là loại bệnh dễ truyền nhiễm qua đường hô hấp nhất, bệnh thường xảy ra quanh năm và xuất hiện ở mọi đối tượng. Bệnh xuất hiện là do các vi rút cảm cúm tấn công cơ thể gây nên các triệu chứng đau đầu, sốt cao, đau rát họng, ngạt mũi kèm theo chảy nước mũi, đau mỏi cơ toàn thân hay nặng hơn là tiêu chảy, mất nước, suy nhược cơ thể… Bệnh thường xuất hiện sau 1 đến 3 ngày nhiễm phải mầm bệnh và có các diễn biến nhẹ có khả năng hồi phục sau khoảng 1 tuần.
Viêm thanh quản
Viêm thanh quản là bệnh do vi khuẩn, nấm haowjc các loại vi rút gây bệnh trên mọi đối tượng gồm cả người lớn và trẻ em. Ở trẻ nhỏ, ngoài các nguyên nhân kể trên, nhiễm lạnh hoặc nói nhiều, khóc nhiều có thể dẫn tới viêm thanh quản. Trẻ bị viêm thanh quản thường có các dấu hiệu như: Sốt, ho, khóc, thở rít. Đối với người lớn, bệnh xuất hiện kèm các các triệu chứng thường thấy như: Ớn lạnh, mệt mỏi, có thể sốt nhẹ kèm theo khàn tiếng hoặc mất giọng.
Viêm phổi
Viêm phổi là một bệnh lý xảy ra do viêm nhu mô phổi do tác nhân phần lớn là các vi khuẩn gây viêm. Bệnh có các triệu chứng thường thấy như: Đau tức ngực, khó thở, lạnh, khạc đờm, sốt cao, toát mồ hôi toàn thân hoặc có kèm theo các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy không kiểm soát.
Viêm phế quản
Bệnh viêm phế quản hình thành do các màng nhầy trong phế quản bị viêm bởi các vi khuẩn. Khi các màng bị viêm nhiễm, sẽ nở ra và trở nên dày hơn gây thu hẹp đường lưu thông khí gây ra các biểu hiện như ho, khó thở, thở khò khè kèm theo tiết dịch đờm.
Viêm xoang
Nhiễm trùng màng niêm mạc phía trong các xoang gây ra bởi vi trùng tạo nên bệnh viêm xoang. Tác động trên làm phù nề thu hẹp đường dẫn khí trong hệ hô hấp đồng thời tích dịch mủ do viêm gây tắc nghẽn đường thở và tạo nên các dấu hiệu bệnh điển hình như: Đau nhức mũi, chảy dịch lỏng, điếc mũi, nhức đầu, choáng váng…
Hen phế quản
Hen phế quản là tình trạng tăng tiết dịch nhầy ở phế quản do viêm nhiễm, kèm theo các cơn co thắt phế quản khiến người bệnh khó thở, thở rít, ho, nặng ngực…Bệnh thường có xu hướng biểu hiện rõ rệt về đêm khuya dẫn tới hệ lụy mất ngủ, khiến người bệnh mệt mỏi và suy nhược cơ thể.
Lao phổi
Bệnh lao là căn bệnh dễ lây nhiễm qua đường hô hấp nhất, đây là căn bệnh gây ra bởi các vi khuẩn lao, làm nhiễm trùng nhu mô phổi và phế quản. Bệnh có biểu hiện khá tương đồng với các bệnh về đường hô hấp như ho, đau tức ngực, ho kèm đờm…
Phòng chống các bệnh lây qua đường hô hấp
Để phòng tránh lây nhiễm bệnh qua đường hô hấp chúng ta nên thực hiện các biện pháp như sau:
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh hoặc môi trường xung quanh người bệnh, đặc biệt là trong không gian kín
- Ngăn ngừa khả năng tiếp xúc với các mầm bệnh từ môi trường bằng cách đeo khẩu trang thường xuyên
- Tăng cường giữ gìn sức khỏe bản thân khi thời tiết thay đổi, nhất là vùng miệng và cổ
- Tích cực sát khuẩn vùng miệng và họng
- Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, nâng cao sức khỏe hệ miễn dịch toàn diện
- Hạn chế sử dụng chất kích thích (rượu, bia, thuốc lá, thuốc lào…)