UNG THƯ TIỀN LIỆT TUYẾN: CĂN BỆNH NGUY HIỂM Ở NAM GIỚI
Hiện nay, ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh vô cùng nguy hiểm xảy ra ở nam giới. Với tỉ lệ mắc bệnh tương đối cao, ung thư tuyến tiền liệt được xếp ở vị trí thứ 4 về các loại ung thư dễ mắc phải. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể có kết quả khả quan nếu được phát hiện sớm và có phác đồ điều trị phù hợp.
1. Ung thư tiền liệt tuyến là gì?
Tuyến tiền liệt là một tuyến nằm ở dưới bàng quang, trên trực tràng và bao quanh đường tiết niệu. Đây là cơ quan chỉ có ở nam giới. Tuyến tiền liệt có hai vai trò chính, đó là: tạo ra dịch trong tinh dịch để giúp tinh trùng có thể thuận tiện di chuyển hơn; co bóp, kiểm soát nước tiểu, tránh cho tinh trùng trào ngược vào bàng quang.
Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra khi các tế bào tuyến tiền liệt hình thành khối u ác tính. Bệnh lý ít có dấu hiệu do bệnh thường tiến triển chậm và âm thầm.
Thông thường, bệnh ung thư tiền liệt tuyến trải qua 4 giai đoạn chính.
Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn đầu của bệnh, lúc này tế bào ung thư mới hình thành và nằm ở tuyến tiền liệt. Giai đoạn này khó phát hiện bệnh do kích thước tuyến tiền liệt không quá lớn. Chỉ khi làm sinh thiết hoặc PSA tăng thì mới phát hiện ra bệnh.
Giai đoạn 2: Giai đoạn này kích thước tuyến tiền liệt chưa phình lớn, vỏ bọc của tuyến tiền liệt chưa bị phá vỡ do tế bào ung thư. Đối với giai đoạn này, có thể phát hiện bệnh thông qua xét nghiệm PSA và khám trực tràng.
Giai đoạn 3: Lúc này tế bào ung thư đã đi ra khỏi vỏ bọc của tuyến tiền liệt và xâm nhập sang các cơ quan lân cận (túi tinh, trực tràng, bàng quang,...)
Giai đoạn 4: Lúc này các tế bào ung thư đã di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể như gan, thận, phổi, xương,.. và hạch bạch huyết.
2. Nguyên nhân gây ung thư tiền liệt tuyến
Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh ung thư. Tuy nhiên, nguyên nhân chính của bệnh ung thư tiền liệt tuyến vẫn chưa được chỉ rõ. Các đối tượng có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt được chỉ ra dựa trên các đặc điểm sau:
- Tiền sử gia đình: Với các đối tượng từng có người thân mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến thì tỉ lệ mắc bệnh thường cao hơn người bình thường từ 2 đến 3 lần.
- Tuổi tác: khi tuổi tác càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng lớn. Đối với trường hợp dưới 55 tuổi, nguy cơ mắc bệnh là 10%. Nhưng trên 55 tuổi thì nguy cơ mắc bệnh lên tới hơn 60%.
- Chủng tộc: tỉ lệ mắc bệnh ở người trắng ít hơn người da màu.
- Mắc bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt
3. Dấu hiệu bệnh ung thư tiền liệt tuyến
Bệnh tuy phát triển chậm và các dấu hiệu cũng không rõ ràng, tuy nhiên ung thư tiền liệt tuyến dễ di căn sang các khu vực lân cận gây nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh dễ nhầm lẫn với bệnh tăng sản tuyến tiền liệt lành tính do có các triệu chứng tương tự.
Ở giai đoạn đầu, ung thư tiền liệt tuyến có các dấu hiệu như: rối loạn tiểu tiện (bí đái, khó đái, đái rắt, tiểu không tự chủ, thậm trí đái ra máu,...) Ngoài ra có thể có các hiện tượng bị đau dương vật, xuất tinh ra máu, chèn ép và tắc nghẽn ở trực tràng.
Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể xuất hiện các biểu hiện rõ ràng và nguy hiểm hơn như: đau xương do ung thư di căn vào xương; bị các hội chứng thần kinh ( bại liệt, yếu hai chân dưới,...) nguyên nhân là do ung thư di căn vào đốt sống khiến tủy bị chèn ép; các hội chứng cận ung thư; hội chứng thiếu máu,...
Các bệnh nhân mắc ung thư tiền liệt tuyến đôi khi không có các triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, cần đi thăm khám để được chẩn đoán nếu như có các triệu chứng, biểu hiện sau:
- Tiểu tiện gặp khó khăn, thường xuyên buồn tiểu, tiểu không kiểm soát
- Có cảm giác khó chịu khi đi tiểu
- Tiểu ra máu hoặc xuất tinh ra máu
- Đau bắp, hông và ngang thắt lưng
4. Các phương pháp điều trị bệnh ung thư tiền liệt tuyến
Nhiều phương pháp được áp dụng trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến. Dựa theo từng tình trạng, giai đoạn của bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị. Dưới đây là các phương pháp điều trị được áp dụng.
- Ở giai đoạn sớm của bệnh, có thể lựa chọn phương pháp phẫu thuật cắt đốt nội soi qua đường tiết niệu và xạ trị để tiêu hủy khối u. Trong đó, xạ trị có tỉ lệ biến chứng thấp hơn và không gặp phải các trở ngại và có thể áp dụng cho các bệnh nhân lớn tuổi, người có các bệnh lý như tim mạch, tiểu đường,...
- Phương pháp điều trị nội tiết: đối với phương pháp này thì có thể cắt tinh hoàn hoặc sử dụng thuốc. Bởi nguyên lý của phương pháp điều trị là ngăn chặn sự sản sinh testosterol.
- Cắt tinh hoàn giúp giảm hơn 90% nồng độ testosterol trong máu. Có thể sử dụng phương pháp cắt tinh hoàn trong vỏ bao.
- Sử dụng thuốc nội tiết như: chất kháng androgen, thuốc chứa estrogen, progesterol,...
- Có thể sử dụng phương pháp cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt để có thể điều trị triệt để khối u. Bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt, túi tinh, nạo hạch vùng chậu. Phương pháp này áp dụng khi khối u chưa lan ra ngoài.
Ung thư tiền liệt tuyến có thể gây ra nhiều biến chứng và nguy hiểm đến tính mạng nếu như không được điều trị kịp thời. Nếu có các yếu tố thuộc nguy cơ mắc bệnh cao thì nên đi sàng lọc, thăm khám thường xuyên để phòng ngừa.